Fb
7/24 WhatsApp Hattı
Egzersiz Fizyolojisi
Henry Kanunu Nedir? BESYO Öğrencileri İçin Açıklama

Henry Kanunu (Henry's Law)


Tanımı:

Bir gazın bir sıvı içinde çözünürlüğü, gazın o sıvı üzerindeki kısmi basıncına bağlıdır.

Yani:

Gazın sıvıda ne kadar çözüneceği = Gazın basıncı arttıkça artar.


???? Formülü:

C=kP

Sembol Anlamı
C Sıvıda çözünen gaz miktarı
k Henry sabiti (gaz ve sıvıya göre değişir)
P Gazın sıvı üzerindeki kısmi basıncı

 

Kafada Canlandır:

  • Şişelenmiş bir gazoz düşün. Şişe kapalıyken basınç yüksektir → CO₂ sıvıda çözünmüş halde kalır.

  • Şişeyi açtığında basınç düşer → CO₂ dışarı çıkar → "fıssş" sesi işte bu!

Aynı olay akciğerlerde de geçerlidir:

  • Akciğerdeki havada oksijenin kısmi basıncı yüksekse → O₂ kana daha çok geçer (çözünür).

  • Karbondioksitin kana geri geçişi de aynı prensiple olur.


Yüksek İrtifa – Dalış Bağlantısı:

  • Yüksek rakımda atmosfer basıncı düşük → O₂ kısmi basıncı da düşük → kana daha az O₂ geçer
    → Hipoksi (oksijen yetmezliği) olabilir.

  • Dalgıçlar derine indikçe basınç artar → azot gibi gazlar kana daha çok geçer
    → Yüzeye hızlı çıkarlarsa azot kabarcık hâline gelir → dalgıç hastalığı (vurgun) olur.


Nerelerde Önemli?

  • Solunum fizyolojisi

  • Gazların kanda çözünmesi

  • Dalış tıbbı

  • Anestezi

  • Gazlı içecekler bile!

Egzersiz Fizyolojisi
Rezidüel Volüm: BESYO Öğrencileri İçin Konu Anlatımı

Rezidüel Volüm (RV) Nedir?

Zorla nefes verdikten sonra bile akciğerlerde kalan hava miktarıdır.

  • Yani tüm nefesi veriyorsun, göğsünü sıkıyorsun, üflüyorsun… ama ciğerlerde hala bir miktar hava kalıyor. İşte o kalan hava = Rezidüel Volüm

  • Bu hava asla dışarı atılamaz (canlı bir insanda).


Ortalama Değerler:

  • Erkek: ~1200 mL

  • Kadın: ~1000 mL

Değerler yaşa, boya, kilo ve cinsiyete göre değişebilir.


Ne İşe Yarar?

  1. Akciğerlerin çökmesini engeller.

    • Alveollerin hep biraz açık kalmasını sağlar.

  2. Gaz alışverişi hep devam eder.

    • Alveollerde hava sıfırlanmaz, bu da O₂/CO₂ dengesini korur.

  3. Total kapasitenin parçasıdır.

    • Ölçülemediği sürece akciğer kapasitesi tam bilinemez.


Nasıl Ölçülür?

  • Spirometreyle ölçülemez.

  • Ancak:

    • Helyum seyreltme testi

    • Azot yıkama testi

    • Vücut pletismografisi ile ölçülebilir.


Mini Bilgi Notu:

  • Sporcularda genelde RV azıcık daha düşüktür, çünkü akciğer elastikiyeti artar.

  • Yaşlandıkça RV artabilir, çünkü akciğerlerin elastik yapısı gevşer.

  • KOAH gibi hastalıklarda RV ciddi şekilde artar, hava hapsi olur.

Egzersiz Fizyolojisi
Adrenalin ve Noradrenalin: BESYO Öğrencilerine Özel Açıklama

Adrenalin ve Noradrenalin Nedir?

Adrenalin (epinefrin) ve noradrenalin (norepinefrin) vücutta stres yanıtını yöneten iki temel katekolamin hormonudur. Her ikisi de sempatik sinir sistemi etkisiyle salgılanır ve "kaç ya da savaş (fight or flight)" tepkisinin temel aracısıdır.


Kaynakları:

Hormon Salgılandığı Yer
Adrenalin Adrenal medulla (böbreküstü bezi öz bölgesi)
Noradrenalin Adrenal medulla ve sempatik sinir uçları

Biyokimyasal Yapı:

  • Her ikisi de tirozin aminoasitinden sentezlenir:

    Tirozin→Dopa→Dopamin→Noradrenalin→AdrenalinTirozin → Dopa → Dopamin → Noradrenalin → AdrenalinTirozinDopaDopaminNoradrenalinAdrenalin

Etkileri ve Reseptörler:

Sistem Adrenalin Etkisi Noradrenalin Etkisi
Kalp (β₁) Kalp hızı ve kasılma gücünü artırır Kalp hızı artar
Damarlar (α₁) Damarları kasar → kan basıncı artar Güçlü damar kasılması → Tansiyon artar
Akciğer (β₂) Bronşları genişletir (bronkodilatasyon) Zayıf bronkodilatasyon
Göz (α₁) Pupilla dilatasyonu Pupilla dilatasyonu
Karaciğer (β₂) Glikojenoliz, glukoneogenez artar Daha zayıf metabolik etki

Adrenalin: β-reseptörlere daha çok etki eder (kalp, akciğer, metabolizma)
Noradrenalin: α-reseptörleri güçlü uyarır (damar kasılması, kan basıncı)


Etkileri (Genel Bakış):

  • Adrenalin:

    • Kalp hızı artar (pozitif kronotrop)

    • Kalp kasılması artar (pozitif inotrop)

    • Bronşlar genişler → solunum kolaylaşır

    • Kan şekeri yükselir (karaciğerden glukoz salınımı)

    • Kaslara kan akışı artar

  • Noradrenalin:

    • Güçlü damar kasılması → sistolik ve diyastolik tansiyon artar

    • Kalp hızı bazen refleks bradikardi ile hafif azalabilir (barorefleks)


Klinik Kullanım Alanları:

Hormon Klinik Kullanım
Adrenalin Anafilaksi tedavisi, kalp durması, astım krizleri
Noradrenalin Şokta kan basıncını yükseltmek için (vazopresör)

Yıkımı ve Temizlenmesi:

  • MAO (Monoamin Oksidaz) ve COMT (Katekol-O-Metil Transferaz) enzimleriyle karaciğer ve böbreklerde yıkılırlar.


Özetle:

  • Adrenalin = daha çok kalp, akciğer ve metabolizma

  • Noradrenalin = daha çok damar sistemi, tansiyon kontrolü

  • Her ikisi de stres anında savaş ya da kaç sistemini devreye sokar.

Egzersiz Fizyolojisi
İnsülin Hassasiyeti: BESYO Öğrencileri İçin Özet

İnsülin hassasiyeti, vücudun insüline ne kadar duyarlı ve yanıt verdiğini belirten bir terimdir. Yüksek insülin hassasiyeti, vücudun daha düşük insülin seviyeleriyle glukozu etkili bir şekilde kullanabilmesi anlamına gelirken, düşük insülin hassasiyeti (insülin direnci), vücudun insülini daha az verimli bir şekilde kullanması durumudur. İnsülin hassasiyeti, bireylerin metabolik sağlık durumunu anlamada önemli bir göstergedir.

İnsülinin Rolü ve İnsülin Hassasiyeti

İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve kan şekerini düzenleyen bir hormondur. Yiyeceklerin sindirilmesi sırasında glukoz (kan şekeri) vücuda alınır ve kan dolaşımına geçer. İnsülin, hücrelere glukozu alabilmeleri için sinyal göndererek, kan şekerini düşürür ve hücrelerin enerji olarak kullanmasını sağlar.

  • Yüksek İnsülin Hassasiyeti: Vücut, daha düşük miktarda insülin ile kan şekerini etkili bir şekilde kontrol edebilir. Bu durumda, hücreler insüline daha duyarlıdır ve glukoz alımını verimli bir şekilde yapar.

  • Düşük İnsülin Hassasiyeti (İnsülin Direnci): Hücreler insüline karşı direnç geliştirir. Bu durumda, pankreas daha fazla insülin üretir, ancak hücreler bu insülini verimli bir şekilde kullanamaz, bu da kan şekerinin yükselmesine ve zamanla diyabet gibi hastalıkların gelişmesine yol açabilir.

İnsülin Direnci ve İnsülin Hassasiyeti Arasındaki Farklar

  1. İnsülin Direnci (Düşük İnsülin Hassasiyeti):

    • Hücrelerin insüline karşı duyarsız hale gelmesi durumu.

    • Daha fazla insülin üretimi gerektirir, çünkü hücreler glukozu almakta zorlanır.

    • Bu durum, tip 2 diyabetin gelişiminde önemli bir rol oynar.

  2. Yüksek İnsülin Hassasiyeti:

    • Hücreler insüline duyarlıdır ve daha az insülin ile etkili bir şekilde glukoz alabilirler.

    • Yüksek insülin hassasiyeti, genellikle metabolik sağlığın iyi olduğunu ve vücudun enerji kullanımının verimli olduğunu gösterir.

İnsülin Hassasiyetini Etkileyen Faktörler:

  1. Genetik:

    • Aile geçmişi, insülin hassasiyetini etkileyebilir. Örneğin, diyabet öyküsü olan bireylerde insülin direnci riski daha yüksektir.

  2. Fiziksel Aktivite:

    • Düzenli egzersiz, kasların insüline daha duyarlı hale gelmesine yardımcı olur. Aerobik egzersizler (koşu, yüzme) ve direnç egzersizleri (ağırlık kaldırma) insülin hassasiyetini artırabilir.

  3. Diyet:

    • Yüksek lifli, düşük işlenmiş gıda tüketimi ve düşük karbonhidrat alımı insülin hassasiyetini artırabilir. Özellikle omega-3 yağ asitleri, yeşil sebzeler ve tam tahıllar gibi besinler insülin duyarlılığını olumlu yönde etkiler.

    • Şeker ve işlenmiş gıdaların fazla tüketimi, insülin direncini artırabilir.

  4. Vücut Ağırlığı:

    • Obezite, özellikle karın bölgesindeki yağ birikimi insülin direncini artırır. Yağ hücreleri, inflamatuar maddeler salgılayarak insülinin etkisini azaltabilir.

  5. Uyku Düzeni:

    • Yetersiz uyku, vücudun insülin hassasiyetini düşürebilir. Düzenli ve yeterli uyku, metabolizmanın düzgün çalışmasını sağlar.

  6. Stres:

    • Stres hormonları (kortizol gibi) insülinin etkisini azaltabilir, bu da insülin direncine yol açabilir.

  7. Yaş:

    • Yaş ilerledikçe insülin hassasiyeti genellikle azalır, bu da yaşa bağlı diyabet gelişme riskini artırır.

İnsülin Hassasiyetini Artırma Yöntemleri:

  1. Egzersiz:

    • Düzenli egzersiz yapmak, kasların insüline daha duyarlı hale gelmesini sağlar ve kan şekerini kontrol altına alır.

  2. Sağlıklı Beslenme:

    • Düşük glisemik indeksli (GI) yiyecekler tüketmek (örneğin, baklagiller, sebzeler, tam tahıllar) kan şekerinin yavaş yükselmesine yardımcı olur ve insülin hassasiyetini artırır.

    • Omega-3 yağ asitleri içeren gıdalar (örneğin, somon, ceviz) insülin duyarlılığını artırabilir.

  3. Kilo Kontrolü:

    • Obeziteyi yönetmek, insülin hassasiyetini artırabilir. Özellikle karın bölgesindeki yağları azaltmak, insülin direncini azaltır.

  4. Yeterli Uyku:

    • Düzenli ve kaliteli uyku, insülin hassasiyetini artırır. Yetersiz uyku, insülin direncini artırabilir.

  5. Stres Yönetimi:

    • Stresin kontrol altına alınması, insülin hassasiyetini artırabilir. Yoga, meditasyon, derin nefes alıştırmaları gibi rahatlama teknikleri stresin etkisini azaltabilir.

İnsülin Hassasiyeti ve Sağlık Üzerindeki Etkileri:

  • Yüksek İnsülin Hassasiyeti: İyi bir metabolik sağlık durumu ile ilişkilidir. Vücut glukozu etkili bir şekilde kullanır ve kan şekeri düzeyleri genellikle normaldir.

  • Düşük İnsülin Hassasiyeti (İnsülin Direnci): Yüksek kan şekeri, yüksek insülin seviyeleri ve aşırı insülin üretimi ile ilişkilidir. Uzun süreli insülin direnci, tip 2 diyabet, kalp hastalıkları, hipertansiyon gibi hastalıkların gelişme riskini artırır.

Özet:

İnsülin hassasiyeti, vücudun insüline nasıl tepki verdiğini gösteren önemli bir göstergedir. Yüksek insülin hassasiyeti, kan şekeri düzenlemesinin sağlıklı olduğu bir durumu ifade ederken, düşük insülin hassasiyeti (insülin direnci) metabolik sağlık sorunlarına yol açabilir. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, kilo kontrolü ve stres yönetimi, insülin hassasiyetini artıran başlıca faktörlerdir.

2025 KPSS
2025 KPSS ve Besyo Öğrencileri: Başarıya Giden Yol

2025 KPSS, öğretmen adayları için kariyerlerine yön veren önemli bir sınavdır. BESYO öğrencileri, bu süreçte başarılı olabilmek için özel bir hazırlık sürecine ihtiyaç duyarlar. Beden eğitimi öğretmenliği, bu süreçte dikkate alınması gereken birçok faktörü içerir. Online eğitim imkanları, bu hazırlık sürecini daha verimli hale getirebilir.

 
 

BESYO öğrencilerinin, 2025 KPSS kapsamında girecekleri öğretmenlik alan bilgisi testi (ÖABT), beden eğitimi alanındaki yeterliliklerini ölçer. Bu testte, öğrencilerin eğitim bilimleri, beden eğitimi uygulamaları ve spor bilimleri gibi konularda bilgi sahibi olmaları beklenir. Online platformlar üzerinden sunulan hazırlık kursları, öğrencilerin sınav için gerekli bilgiye ulaşmalarını kolaylaştırır.

 
 

2025 KPSS hazırlığı için BESYO öğrencilerinin, özellikle ÖABT’ye yönelik çalışmalara odaklanmaları önemlidir. Online kurslar, deneme sınavları, konu tekrarı ve interaktif materyaller sunarak bu süreçte oldukça etkilidir. Ayrıca, öğrencilerin online eğitim uygulamaları aracılığıyla birbirleriyle etkileşimde bulunmaları, öğrenme deneyimlerini zenginleştirir.

 
 

2025 KPSS süreci, BESYO öğrencileri için önemli bir aşamadır. Online eğitim platformları, doğru bir hazırlık ve bilgi birikimi ile bu sınavdan başarıyla geçmek için gerekli desteği sunmaktadır. Öğrencilerin, beden eğitimi öğretmenliği alanında kariyer yapma hedeflerine ulaşmaları için etkili bir strateji izlemeleri gerekmektedir.

 
 
S.S.S.

Sıkça Sorulan
Sorular.

Ana sayfadaki Profil Simgesine tıklayarak gerekli bilgileri doldurmanız ve sisteme kaydolmanız gerekmektedir. Bu bilgiler genellikle ad-soyad, e-post gibi temel bilgileri içermektedir.

Sistemimizdeki TC Kimlik Numarası talebi, özellikle kitapların kopyalanmasını ve korsan basımı önlemek amacıyla istenmektedir. Bu sayede, öğrencilerimize daha güvenli bir alışveriş deneyimi sunmayı ve emeklerinin karşılığını korumayı hedeflemekteyiz. Kimlik numaranız sadece doğrulama için geçerlidir, herhangi bir yerde kayıt altına alınmaz. Herhangi bir konuda endişeniz veya sorunuz varsa, lütfen bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Öğrenci memnuniyeti önceliğimizdir ve sizlere daha iyi hizmet verebilmek için elimizden gelenin en iyisini yapmaya devam edeceğiz.

Hayır, hesabınızla aynı anda yalnızca bir cihazdan giriş yapabilirsiniz.

ATP 2026
  • shape
  • shape
  • shape
  • shape

Geleceği Birlikte Şekillendiriyoruz, Atama Yeşilini Bu Sene Yakıyoruz!

  • shape
  • shape

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO) 2025 Sınavlarına Hazırlık Rehberi

Giriş

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO), spor bilimleri alanında kariyer yapmak isteyen öğrenciler için önemli bir eğitim kurumudur. 2025 yılında BESYO'ya giriş yapmayı planlayan adaylar için bu makalede, sınav süreçleri, hazırlık ipuçları ve dikkat edilmesi gereken konular detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

BESYO Nedir?

BESYO, üniversitelerin bünyesinde yer alan ve beden eğitimi, spor bilimleri, antrenörlük eğitimi gibi alanlarda lisans ve lisansüstü programlar sunan yüksekokullardır. Bu okullar, öğrencilere teorik bilgi ile pratik becerileri harmanlayarak, spor sektöründe profesyonel kariyer yapma imkanı sağlar.

2025 BESYO Sınav Süreci

2025 yılında BESYO'ya giriş yapmak isteyen adaylar için sınav süreci şu şekilde ilerlemektedir:

1. Temel Yeterlilik Testi (TYT)

Adayların öncelikle Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) kapsamında yapılan Temel Yeterlilik Testi'ne (TYT) girmeleri gerekmektedir. TYT'de başarılı olan adaylar, BESYO özel yetenek sınavlarına başvuru yapma hakkı kazanırlar.

2. Özel Yetenek Sınavı (ÖZYES)

TYT'de belirlenen baraj puanını geçen adaylar, üniversitelerin düzenlediği Özel Yetenek Sınavı'na (ÖZYES) katılırlar. ÖZYES, adayların fiziksel yeterliliklerini, sportif becerilerini ve branş bilgilerini ölçen testlerden oluşur. Her üniversitenin sınav içeriği farklılık gösterebilir, bu nedenle başvuru yapmayı planladığınız üniversitenin sınav kılavuzunu dikkatlice incelemeniz önemlidir.

3. Değerlendirme ve Yerleştirme

ÖZYES sonuçları, TYT puanı ve Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) ile birlikte değerlendirilir. Bu puanların toplamı, adayın yerleştirme puanını oluşturur. Yerleştirme puanı yüksek olan adaylar, tercih ettikleri BESYO programlarına yerleşme şansı elde ederler.

2025 BESYO Taban Puanları ve Başarı Sıralamaları

Her yıl üniversitelerin BESYO programlarına kabul edilen öğrencilerin taban puanları ve başarı sıralamaları değişiklik gösterebilir. 2025 yılı için güncel taban puanları ve başarı sıralamaları bilgilerine üniversitelerin resmi web sitelerinden veya ilgili kılavuzlardan ulaşabilirsiniz. :contentReference[oaicite:1]{index=1}

ATP BESYO 2025 - Spor Bilimleri ve Yetenek Sınavlarına Hazırlık

BESYO Nedir?

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (BESYO), öğrencilere spor bilimleri alanında eğitim veren akademik bir birimdir. Atletizm, antrenörlük, beden eğitimi öğretmenliği gibi birçok branşı kapsar. BESYO, öğrencilere fiziksel eğitim sunmanın yanı sıra, sporun bilimsel yönlerini de ele alarak geniş bir bilgi birikimi sağlar. BESYO programları, spor yönetimi, performans analizi, spor psikolojisi ve rehabilitasyon gibi alanları kapsar.

BESYO eğitiminde öğrencilere teorik ve pratik dersler sunulmaktadır. Teorik dersler arasında spor bilimleri, anatomi, fizyoloji ve spor yönetimi gibi konular yer alırken, pratik derslerde kondisyon antrenmanları, uygulamalı spor dersleri ve antrenörlük çalışmaları bulunmaktadır.

BESYO Sınavına Hazırlık İpuçları

BESYO sınavına hazırlanırken dikkate almanız gereken önemli noktalar:

  • Programlı Çalışma: Günlük, haftalık ve aylık çalışma planı yaparak sistemli ilerleyin. Zaman yönetimi sınav başarınız için kritik öneme sahiptir.
  • Fiziksel Dayanıklılık: Kardiyo, kuvvet ve çeviklik antrenmanlarını düzenli yaparak fiziksel kondisyonunuzu artırın. Özellikle dayanıklılık gerektiren parkur sınavlarına hazırlık için düzenli antrenman yapmalısınız.
  • TYT Hazırlığı: Temel Yeterlilik Testi'ne yönelik düzenli ders çalışarak sınavın teorik kısmına da önem verin. TYT'den yüksek puan almak, yerleştirme sürecinde büyük avantaj sağlayacaktır.
  • Deneme Sınavları: Gerçek sınav koşullarına uygun deneme sınavları yaparak kendinizi test edin. Ayrıca, deneme sınavlarını zaman sınırı koyarak çözmeniz sınav stresini azaltmanıza yardımcı olur.
  • Psikolojik Hazırlık: Sınav stresini yönetmek için meditasyon ve nefes egzersizleri yapın. Motivasyonunuzu yüksek tutmak için BESYO sınavına giren başarılı sporcuların hikayelerini okuyabilirsiniz.
  • Beslenme ve Uyku Düzeni: Dengeli beslenme ve düzenli uyku ile performansınızı en üst düzeye çıkarın. Protein, karbonhidrat ve sağlıklı yağlardan oluşan dengeli bir diyet uygulayın.

En İyi BESYO Üniversiteleri (2025)

2025 yılı itibariyle Türkiye'de en iyi BESYO programlarını sunan üniversiteler şunlardır:

  • Marmara Üniversitesi BESYO
  • Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi
  • Ege Üniversitesi BESYO
  • Gazi Üniversitesi BESYO
  • Pamukkale Üniversitesi BESYO
  • Sakarya Üniversitesi BESYO
  • Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi

BESYO Mezunları İçin Kariyer Fırsatları

BESYO mezunları için birçok kariyer seçeneği bulunmaktadır:

  • Beden Eğitimi Öğretmeni
  • Profesyonel Antrenör
  • Spor Yöneticiliği
  • Rehabilitasyon ve Fizyoterapi
  • Özel Spor Eğitmenliği
  • Spor Psikolojisi Uzmanı
  • Performans Analisti

BESYO 2025 İçin Güncel Gelişmeler

2025 yılı BESYO sınavlarına yönelik bazı önemli değişiklikler şunlardır:

  • Yeni sınav formatları ve değerlendirme kriterleri
  • Dijital eğitim olanaklarının artması
  • Özel yetenek sınavlarının içeriğinde değişiklikler
  • Mezuniyet sonrası iş fırsatlarının genişlemesi

Sonuç ve Öneriler

BESYO sınavlarına hazırlanırken disiplinli ve planlı bir çalışma süreci yürütmelisiniz. Antrenman, ders çalışma ve motivasyon konularına odaklanarak başarılı olabilirsiniz. BESYO sınavlarında başarılı olmanın temelinde düzenli çalışma, fiziksel dayanıklılık ve psikolojik hazırlık yatmaktadır.

Unutmayın, doğru antrenman ve beslenme programları ile BESYO sınavlarına en iyi şekilde hazırlanabilirsiniz!